Thursday, April 25, 2024
spot_imgspot_img
HomeNotisiaKOMUNIKADU BA IMPRENSA

KOMUNIKADU BA IMPRENSA

(Dr Rui Maria de Araújo, Kordenador Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha Timor-Leste,
CIGC-SS)
Ohin, loron 30 fulan Maiu 2021, hodi Centro Integrado Gestão de Crises, Sala Situação (CIGC-SS) nia
naran, hakarak hato’o ba jornalista, no ba públiku tomak, informasaun hanesan tuir mai:
I. DADUS JERAL BA TIMOR-LESTE TOMAK:
1) Kazu detetatu foun ne’ebé relata ohin dia 30 de Maiu de 2021: 145 (iha Dili 98, iha
Munisipiu seluk 47)
• Husi total kazu detetadu foun ohin: mane 96, feto 49.
• Husi total kazu detetadu foun ohin, hirak ho idade tinan <12:4; ho idade
entre tinan 12-59 nain 138 (95,1%); ho idade >60:3.
• Husi total kazu detetadu foun ohin, proporsaun kazu sintomátiku hamutuk
11,7%.
2) Kazu rekuperadu ne’ebé ralata ohin, dia 30 de Maiu 2021: 186.
3) Total kazu ativu ohin, dia 30 de Maiu 2021:2648.
4) Total kazu konfirmadu kumulativu iha 30 de Maiu 2021 (sura husi 21 Marsu 2020):
6897
5) Husi horiseik mai ohin, dia 30 de Maiu, hamutuk hotu Laboratóriu Nasionál Saúde
halo 601 testes PCR iha Dili, ho detalles hanesan tuir mai:
a) Vijilánsia sentinela:2.
b) Rastreiu ba kontaktu (Contact tracing):70.
c) Rastreiu Aleatóriu (Random Screening):130.
d) Viajen sai husi serka sanitária Munisipiu Dili: 375.
e) Viajen internasionál: 13.
f) Follow up iha quarentena:0.
6) Total testes PCR ne’ebé halo horiseik dia 29 de Maiu iha Munisipiu sira seluk ,
REAOA & HNGV, hamutuk 632, ho detalle hanesan tuir mai: (a) Baucau:91; (b)
Ermera:44; (c) Maliana:56; (d) Maubisse:135; (e) RAEOA:0; (f) Suai:135;
(g) Viqueque:99; (h) HNGV: 72.2
II. TABELA EVOLUSAUN SURTU COVID 19 IHA TIMOR-LESTE: HUSI 21 MARSU 2020 – 30 MAIU
2021.
(Tuir klasifikasaun transmissaun OMS nian)
III. EVOLUSAUN SURTU COVID 19 IHA MUNISPIU DILI, MUNISIPIU SIRA SELUK NO MÓS RAEOA
Atu bele hatene surtu ida ninia evolusaun, no mós surtu ne’e aumenta ka diminui, indikador ida
ne’ebé matenek-nain epidemiolojia nian uza, maka insidénsia. Konvensionalmente insidénsia
sukat total kazu foun, kada loron, pur 100 mil habitantes, no hatudu risku ne’ebé populasaun
iha atu hetan da’et moras ida.
Gráfiku nº1: hatudu kazu detetadu foun kada loron iha Timor-Leste tomak, pur Munisipiu & RAEOA.
Nº MUNISIPIU
KAZU
DETETADU
FOUN IHA
24 ORAS
IKUS
KAZU
REKUPERADU
IHA 24 ORAS
IKUS
KAZU
ATIVU
KUMULATIVU
REKUPERADU
KUMULATIVU
KAZU
KONFIRMADU
ÓBITU IHA
24 ORAS
IKUS
KUMULATIVU
ÓBITU
KLASIFIKASAUN
TRANSMISSAUN
1 AILEU 0 0 14 6 20 0 0 Kazu iha Cluster
2 AINARO 0 1 12 27 39 0 0 Kazu iha Cluster
3 BAUCAU 7 0 179 79 258 0 0 Kazu iha Cluster
4 BOBONARO 20 6 126 41 167 0 0 Kazu iha Cluster
5 COVALIMA 6 13 150 35 185 0 0 Kazu iha Cluster
6 DILI 98 155 2079 3770 5864 0 15 Transmisaun
Komunitária 7 ERMERA 0 0 22 49 71 0 0 Kazu iha Cluster
8 LAUTEM 2 0 16 20 36 0 0 Kazu iha Cluster
9 LIQUIÇA 0 0 2 21 24 0 1 Kazu iha Cluster
10 MANATUTO 2 0 10 16 26 0 0 Kazu iha Cluster
11 MANUFAHI 0 0 1 54 55 0 0 Kazu esporádiku
12 RAEOA 0 0 2 8 10 0 0 Kazu esporádiku
13 VIQUEQUE 10 11 35 107 142 0 0 Kazu iha Cluster
TOTAL 145 186 2648 4233 6897 0 163
• Gráfiku iha leten hatudu katak média (rata-rata) ohin, husi insidénsia Covid-19 iha
Timor-Leste durante loron 7 ikus maka 13,6/100 mil abitantes, enkuantu ba deit
Munisipiu Dili 42,8/100 mil abitantes.
• Lista tuir mai hatudu valor nominal média (rata-rata) taxa insidénsia Covid-19 durante
loron 7 ikus, pur munisipiu:
! Aileu 2.0/100 mil Lautem 2,9/100 mil
! Ainaro 1,7/100 mil Liquiça 0,4/100 mil
! Baucau 4,8/100 mil Manatuto 0,9/100 mil
! Bobonaro 11,7/100 mil Manufahi 0,2/100 mil
! Covalima 3,7/ 100 mil RAEOA 0,0/100 mil
! DIli 42,8/100 mil Viqueque 2,7/100 mil
! Ermera 0,1/100 mil
• Insidénsia iha leten sei nafatin hatudu katak Munisipiu Dili maka fatin ho risku bo’ot liu
atu populasaun hetan da’et & hada’et tutuan virus SARS-CoV-2, tuir kedas maka
Munisipiu Bobonaro, Baucau ho Covalima.
IV. INFORMASAUN HUSI IZOLAMENTU VERA CRUZ
Iha dia 30 de Maiu de 2021, izolamentu Vera Cruz halo tratamentu ba kazu detetadu nain
36. Iha área obstetrisia nain 13, no iha medisina interna nain 22, neonatolojia 1.
a) Sira nain 13 iha obstetrisia, kategoria leve (mild) hotu.
b) Husi sira nain 22 iha medisina interna, nain 5 grave (3 iha ICU: 2 uza ventilador, 1
uza CPAP, 1 uza oksijéniu), nain 17 moderadu.
c) Kazu 1 iha neonatolojia, leve (mild).
Gráfiku nº 3: Total kazu pozitivu hirak ne’ebé baixa ospital kada loron & kumulativu.4
• Koluna kór verde hatudu kazu foun ne’ebé deteta kada loron iha Timor-Leste laran
tomak.
• Liña azul iha gráfiku ne’e, hatudu númeru kazu moderadu no grave ne’ebé baixa iha
Vera Cruz, no hatudu katak wainhira ema barak liu detetadu pozitivu, barak-liu tan maka
sei baixa ho kategoria leve, moderadu no grave.
V. INFORMASAUN ADISIONÁL
Aproveita informa mós ba públiku katak, fatin atu halo teste PCR maka hanesan tuir mai:
• Wainhira sente moras isin-manas, mear, kakorok moras ka sintoma seluk tan:
bele ba konsulta iha Sentru Saúde ne’ebé besik, atu bele halo swab.
• Wainhira atu husu autorizasaun esepsionál sai husi serka sanitaria iha Dili: bele
ba halo swab iha Centro Convenções Dili (CCD).
• Wainhira sente katak sai kontaktu-besik ba ema ruma ne’ebé detetau pozitivu
ona, no seidauk hetan kontaktu husi ekipa konjunta saúde: bele liga ba numeru
119 atu organiza oin sá foti swab.
• Ekipa Saúde na Familia (SnF) iha Sentru Saúde sira iha Dili, halo mós vizita ba
bairru ho aldeia sira ne’ebé detetadu kazu barak ona. Sira ne’ebé iha sintomas,
ka sente kontaktu besik ho kazu pozitivu ruma, bele hakbesik ba sira hodi halo
swab.
VI. APELU
1. Apela ba populasaun iha Dili laran no mós iha Munisipiu sira seluk, atu aprezenta-an iha
fasilidade saúde públiku (Sentru Saúde ka Ospitál) ne’ebé besik, wainhira sente isin-manas,
ka kakorok moras, ka inus-ben, ka mear, hodi bele hetan atendimentu husi profisionál saúde
sira. Wainhira sedu liu hatene se virus ne’e kona ita ka la’e, di’ak liu, hodi nune’e bele hetan
atendimentu sedu liu, no prevene tama ba iha situasaun ne’ebé hanaran sindroma
insufisiénsia respiratória aguda (SIRA), ka susar/difisil atu dada-i’is.
2. Ba populasaun iha Timor-Leste laran tomak, favor respeita nafatin regra prevensaun no
ijiéne individual, ne’ebé Governu hatu’ur ona, atu prevene moras Covid-19 da’et ba mai.
Regra sira ne’e, hanesan ita hotu hatene ona, maka: (a) uza máskara; (b) fase liman beibeik
ho sabaun ka dezinfetante ruma; (c) evita kose liman ba matan, inus ho ibun; (d) wainhira
kumprimenta malu, la presiza ka’er liman, bensa-liman, rei-malu ka haku’ak malu; (e) evita
halibur malu barak; (f) hamri’ik ka tur do’ok husi ema seluk, mínimu metru ida ho balun.
-ninin no rohanRMA

RELATED ARTICLES
Continue to the category
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
Fans na'in: mak rona hela.
Loading ...

TRENDING SEMANAL

INAGURASAUN IGREJA PAROQUIA NOSSA SENHORA DE ASUNSAUN SAME

Manufahi,RKM News====Iha loron Sexta Feira 31/12/2021 Bispo Dom Virgilio do Carmo da Silva Inagura Igreja Paroquia Nossa Senhora de Assunsao Same,Igreja Paroquia Same hahu'u...

PREVIZUN TEMPO

0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x